Kerk Nuis

 Historie van de kerk

Geschiedenis van de kerk

Vanaf de 10e eeuw raakte deze streek permanent bewoond toen kolonisten, vermoedelijk vanuit Noord-Drenthe, zich hier vestigden. De naam Nuis betekend "nieuwe huizen" wat kan duiden op nieuw verworven cultuurgronden. De eerste stenen kerken zien we in deze streek tegen het einde van de 12e eeuw. Deze romano-gotische kerk uit het begin van de 13e eeuw werd opgetrokken in rode baksteen en ligt op een hoog punt van de Vredewolder zandrug.
Tot in de 19e eeuw was dit gebouw omgeven door een gracht en hoge eiken. Helaas zijn de grachten gedempt en de bomen verdwenen; zij moesten wijken voor de uitbreiding van het kerkhof.
De lisenen op de langswanden van dit recht gesloten zaalkerkje markeren de verdeling in drie traveeën. De oorspronkelijke ordening van spaarvelden en ramen is sterk gewijzigd door het inbreken van grotere ramen. De oostgevel daarentegen is goed bewaard gebleven met een fraaie geveltop met klimmende spaarvelden. De onderste zone heeft evenals de bovenste zone vijf spaarvelden; de buitenste zijn gevuld met vlechtwerk in staand keperverband en hebben gekoppelde rondbogen waarvan de gezamenlijke middenstijl in een kraagsteen eindigt. De drie overige spaarvelden bevatten gedichte vensters.
De beide tegenover elkaar liggende ingangen (noord en zuid) in de middelste travee zijn dichtgezet. De westgevel is een vrij recent product. In 1890 werd tegen de originele muur, die sterk vocht doorliet, een eensteens dikke nieuwe muur gebouwd. In 1906 werd het oude, bepleisterde portaal vervangen door het huidige van waalsteen (waar je rode Groninger steen zou verwachten: de architect verwerkte waalsteen in dure villa's en heeft kennelijk met het gebruik van deze waalsteen de entree een luxe uitstraling willen geven). Het portaal heeft ter weerszijden pilasters, bekroond met smeedijzeren ornamenten.
In 1873 werd het zadeldakruitertje vervangen door het huidige exemplaar. De klok uit 1777 is gegoten door J.Borchard te Enkhuizen. Het eerst uurwerk uit 1879 was van de Groninger instrumentmaker Deutgen. Wegens bouwvalligheid werd de toren in 1916 vervangen. De nieuwe kreeg een uurwerk van de firma Weule uit Bockenem in het Hartzgebergte.

In de kerk is een folder met uitgebreide beschrijving verkrijgbaar. Ook kunt U deze hier downloaden.